يكي از مهم ترين و كاربردي ترين سقف هاي بتني، سقف هاي تيرچه و بلوك هستند. طراحی و اجراي آسانتر و مقرون به صرفه بودن سقف هاي بتني و بلوك باعث شده بيشتر مورد استفاده قرار گيرند. تيرچه فولادي با جان باز عضو پيش ساخته ای می باشد و این قطعات به صورت خرپاهاي ويژه دو سر ساده قرار مي گيرند. تيرچه فولادي با جان باز در سه مرحله اجرا مي شود. در این مقاله به توضیحات مختصری در ارتباط با انواع تیرچه ها پرداخته و نحوه اتصال تیرچه بتنی به تیر فلزی را بررسی می نماییم.
نحوه اتصال تیرچه بتنی به تیر فلزی
قبل از نصب تيرچه فولادي بايد اختلاف سقف ساختمان، تيغه بندي روي سقف، بازشوها و همين طور محل عبور لوله بخاري و…. به دقت بررسي و كنترل شوند. بعلاوه در استفاده از هر تیرچه باید از سلامت ظاهری و کیفیت جوش های آن اطمینان حاصل نمود. از تيرچه فولادي با جان باز میتوان هم در سازه فولادي و هم بتني ميتوان استفاده كرد. بال فوقاني تيرچه به تير نشيمن جوش داده نمي شود و طول جوش در هر دو طرف تيرچه بايد حداقل برابر ٥ سانتي متر باشد. اگر بال تحتاني تيرچه بالاتر از بال تحتاني تير اصلي باشد، تكيه گاه مناسبي بر روي جان تير اصلي بايد در نظر گرفته شود، كه استفاده از نبشي در اين صورت مناسب می باشد. همچنين طول نبشي بايد حداقل ٢ سانتي متر بزرگ تر از عرض بال تحتاني باشد.
زمانیکه طول تیرچه ها از اندازه مورد نیاز بزرگتر باشد، قسمت اضافی را می برند و بعد از قرار گرفتن تیرچه ها در محل خود، از دو سمت تیرها با توجه به جزییات اجرایی تقویت می نمایند و سپس این تیرها را به تیرهای اصلی بر اساس تکیه گاه های آن ها متصل می نمایند. در زیر نمونه ای از نحوه اتصال تیرچه بتنی پیش تنیده به تیر فلزی را می بینیم.
اجراي كلاف هاي عرضي تیرچه بتنی
این کلاف ها به دو شکل قابل اجرا می باشند:
با استفاده از قالب آماده
از قالب هاي بتني آماده، در قسمت تحتاني يك ميلگرد به قطر حداقل ١٢ سانتي متر كه بدون خم و كاملا مستقيم باشد و در قسمت فوقاني با دو ميلگرد استفاده مي شود.
با استفاده از قالب بندي
يك ميلگرد كه در قسمت پاييني استفاده شده را به بال تحتاني تيرچه ها جوش مي دهند.و همچنين براي قالب بندي كلاف عرضي از تخته هايي به عرض حداقل ١٢ سانتي متر و ضخامت ٢ سانتي متر استفاده مي شود. بايد دقت داشت كه تيرچه ها در هنگام جوش آسيب نبينند. در صورتي كه تيرهاي بين ستوني وجود داشت، ميلگرد هاي كلاف عرضي به انها نيز جوش داده مي شوند.
در سقف هاي تيرچه فولادي استفاده از كلاف عرضي در تمام دهانه ها اجباري بوده، در دهانه هاي كوچك تر از ٣ متر نصب ميلگرد و جوش دادن آنها به تيرچه كافي است و نيازي به ايجاد كردن فاصله بين بلوك ها براي نفوذ بتن نيست.
برای قالب بندی به منظور جلو گيري از خروج بتن از كناره هاي تيرهاي لانه زنبوري یا ديگر فضا ها از تخته هايي به عرض ١٢ تا ٢٠ سانتي متر و ضخامت استفاده مي شود كه اين تخته ها بعد از بسته شدن بايد كاملا محكم باشند به صورتي كه فشار زياد بتن را تحمل كنند.
چینش بلوک ها
بعد از قالب بندي كلاف ها عرضي و بازشوها ، بلوك چيني انجام مي شود. به حداقل رساندن فضاهاي خالي و چگونگي چيدمان بلوك ها يكي از مهارت هاي مهم در بلوك چيني به شمار مي رود. براي پر كردن فضا ها بلوك ها به صورت عرض هاي مختلف بايد قرار گيرند و براي پوشش قسمت هاي مورب بلوك ها متناسب به محلي كه قرار است در آنجا استفاده شوند بريده مي شوند. چيدن خورده بلوك براي پر كردن فضا اصلا درس نيست.
نحوه بارگذاری و اتصال تیرچه بتنی به تیر فلزی
در سازه هاي بتني نحوه بارگذاري و اتصالات تيرچه بتني بايد به گونه اي باشد كه بال تحتاني تيرچه ها روي قالب چوبي و يا فلزي تير تعبيه شوند و همچنين فاصله بين بلوك و تير فلزي را بايد با بتن به خوبي پر كرد.در صورتی که تیرهای بتنی ارتفاع بیشتری از تیرچه داشته باشند، باید آن ها را داخل تیر بتنی و در لبه آویز قالب قرار دهید. تيرچه ها بايد تا حد امكان در كارخانه ساخته شوند ولي اگر ساخت آنها در كارخانه مقدور نبود بايد مواردي را رعايت كرد اين موارد عبارتند از:
- الكترود نوع ٧٠/٨ استفاده شود
- خال جوش ها به قدري كوچك و ضعيف بايد باشد كه در سطح مقطع آرماتور تاثيري نگذارد
سقف تيرچه و بلوك
همانطور که قبلتر نیز اشاره کردیم، يكي از كاربردي ترين سقف هاي بتني، سقف هاي تيرچه و بلوك است.به دليل طرح و اجراي ساده تر و مقرون به صرفه تر بودن بيشتر مورد استفاده قرار ميگيرند. براي تحمل مراحل سه گانه بارگذاري تيرچه فولادي از اجزاي زير تشكيل مي شود:
بال تحتاني: بال تحتاني از جنس تسمه بوده و عضو كششي خرپا را دارد و بارهاي وارده در هر سه مرحله بارگذاري را تحمل ميكند.
اعضاي قطري: اعضاي قطري تیرچه بتنی معمولا از ميلگرد ساخته مي شوند، كه عضو مورب خرپا بوده و به كمك اعضاي كششي و فشاري، مقاومت لازم براي تحمل بارهاي وارده در سه مرحله بارگذاري را دارد.
بال فوقاني: اين بال از نبشي، تسمه و يا ناوداني ساخته مي شود و در داخل بتن پوششي قرار داده مي شود.
آرماتور افت و حرارت و آرماتور منفي: آرماتورهايي در در جهت عمود بر هم و در قسمت بالايي سقف و روي بلوك ها گذاشته مي شوند كه به منظور مقابله با تنش هاي متفرقه در بتن پوششي درجا و همچنين براي جذب تنش هاي ناشي از افت و تغيير حرارت هستند. در صورتي مي توان از آرماتور افت و حرارت در جهت طولي تيرچه استفاده كرد كه ارتفاع تيرچه خرپايي به حدي باشد که آرماتور بالايي تيرچه در محل مستقر آرماتور افت و حرارت قرار گیرد. اتصال اين ميلگردها به تيرچه با سيم و جوش است.
كلاف مياني: كلاف مياني تیرچه بتنی در امتداد عمود بر امتداد تيرچه ها براي تقويت ديافراگم افقي ساختمان و همچنين براي پخش، يكنواخت بودن بار روي سقف تيرچه و بلوك و همچنين در محل هايي كه بار مفرد وجود داشته باشد، در جهت عمود بر جهت تيرچه است در سقف گذاشته مي شود. عرض كلاف ها نبايد كمتر از ١٠ سانتي متر باشد.
انواع تيرچه بتني
تيرچه ها به دو دسته تقسيم ميشوند:
- تيرچه هايي با قالب ماندگار يا تيرچه سفالي
- تيرچه بدون قالب ماندگار مثل تيرچه هاي بتني و فلزي
تيرچه بتني خود نيز به دو دسته تقسيم ميشود:
- تيرچه خرپايي
- تيرچه پيش تنيده
تیرچه بتنی پیش تنیده
همانطور كه از خود كلمه مشخص است این قطعات از قبل در كارخانه ها و کارگاه ها ساخته مي شوند و به دليل استفاده مواد با كيفيت در ساخت اين نوع تيرچه ها و استاندارد بودن انها استفاده و بكارگيري از تيرچه پيش تنيده شده توصيه ميشود. تيرچه پيش تنيده با ميلگرد و وايرهايي تركيب مي شود تا دچار ترك خوردگي و شكنندگي نشوند تا براي سقف مناسب باشند. واير ها تحت كشش قرار ميگيرند تا ضريب و آستانه تحملشان بالا برود و تحمل فشارهاي باربري را داشته باشند.
اين تيرچه ها در كارخانه ساخته ميشوند و از مزاياي آن ميتوان به سرعت بالاي انجام كار و مقرون به صرفه بودن تيرچه ها اشاره كرد كه براي پروژه هاي عظيم و بزرگ بسيار مناسب است. اين تيرچه ها حالت سپر مانند دارند تا بتوان يونوليت و بلوك هاي سيماني را در آنها قرار داد. از مزاياي ديگر آن ميتوان به آسان بودن كار و طولانی بودن عمر سازه و مقاوم بودن سازه در برابر هر نوع آب وهوا و شرايط جوي مختلف به دليل عدم نفوذ رطوبت در آنها اشاره کرد. این قطعات بايد از شركت توليدي معتبر تهيه شود كه استاندارد هاي لازمه را داشته باشد و مفتخریم که شركت توليدي خوارزم سازه يكي از معتبرترين و تولید کنندگان تیرچه های بتنی در انواع مختلف می باشد. برای استعلام قیمت قطعات مورد نظر خود همین حالا با ما تماس بگیرید.
تيرچه خرپايي
تيرچه بتني از از يك پاشنه بتني و يك خرپاي فولادي درست مي شود. خرپا ها سازه هاي مثلثي شكل هستند كه به دليل همين شكل ظاهري كه دارند ميتوانند به خوبي نيروهاي كششي و فشاري را تحمل كنند. استفاده از خرپا ها در تيرچه باعث مي شود، این قطعات قدرت و ايستادگي لازم را داشته باشند.
شماره و نمره ميلگردهاي كششي زيرين حداقل بايد ٨ و حداكثر ١٦ باشد و نمره ميلگردهاي عرضي كه به صورت زيگزاگ هستند در حدود عدد ۷ است. اتصال آن ها به یکدگیر توسط جوشکار و با دقت بسیار بالا صورت می گیرد. در تيرچه خرپا قسمت پاشنه موقتي است و بعد از بتن ريزي از قالب بايد جدا شود به همين علت جزو تيرچه هاي بدون قالب دائمي است.
در این مقاله به توضیح نحوه اتصال تیرچه بتنی به تیر فلزی و نمایش عکسی در این رابطه پرداختیم، با این حال در صورتی که هر گونه ابهام و سوالی در این رابطه داشتید می توانید با ما تماس بگیرید تا به بهترین شکل شما را راهنمایی نماییم.
اکبرزاده
۲۸ خرداد ۱۴۰۲
آیا تیرچه بتنی را به تیر فولادی جوش میدهند؟