روغن هیدرولیک به طور ویژه برای استفاده در سیستم های هیدرولیکی طراحی شده است و دارای خواص خاصی مانند انتقال نیرو، روانکاری، دفع حرارت و جلوگیری از خوردگی است. جایگزینی روغن هیدرولیک با سایر روغن‌ها به طور کلی توصیه نمی شود زیرا هر نوع روغن برای وظایف خاصی طراحی شده و استفاده نادرست از روغن های دیگر می تواند باعث خرابی و کاهش کارایی سیستم شود. در ادامه به پاسخ این سوال که آیا امکان جایگزینی روغن های هیدرولیک با سایر روغن های صنعتی وجود دارد یا خیر می پردازیم.
روغن هیدرولیک چیست؟
قبل از بررسی تفاوت روغن های هیدرولیک با روغن موتور، ابتدا باید با پاسخ به این سوال که روغن هیدرولیک چیست؟ با مشخصات این روغن آشنا شویم. روغن هیدرولیک یک سیال ویژه است که برای انتقال نیرو در سیستم های هیدرولیکی استفاده می شود.
این روغن علاوه بر انتقال قدرت، به روانکاری قطعات داخلی، جلوگیری از سایش و خوردگی، دفع گرما و محافظت از سیستم در برابر اکسیداسیون و زنگ زدگی کمک می کند. روغن های هیدرولیک معمولاً در ماشین آلات سنگین، تجهیزات صنعتی، خودروها و سیستم های هیدرولیک مانند پمپ‌ها، سیلندرها و شیرها کاربرد دارند.
تفاوت های اصلی بین روغن هیدرولیک و روغن موتور
ترکیب شیمیایی
روغن های موتور و هیدرولیک از نظر ترکیب شیمیایی تفاوت های زیادی دارند. روغن موتور برای محافظت از قطعات داخلی موتور در برابر گرما، فشار بالا و سایش طراحی شده است. این روغن دارای افزودنی های مخصوصی است که به کاهش اصطکاک، جلوگیری از زنگ زدگی و تشکیل رسوبات کمک می کند.
در مقابل، روغن های هیدرولیک بیشتر برای انتقال نیرو در سیستم های هیدرولیک طراحی شده‌اند و عملکرد آنها بر اساس ویسکوزیته و انتقال قدرت بهینه است. روغن هیدرولیک همچنین دارای افزودنی های ضد کف و ضد اکسیداسیون است که به عملکرد بهتر در سیستم های بسته کمک می کند.
خواص ویسکوزیته
ویسکوزیته یا گرانروی، مقاومت یک سیال در برابر جریان است. روغن موتور معمولاً ویسکوزیته بالاتری نسبت به روغن های هیدرولیک دارد، زیرا موتورهای احتراق داخلی نیازمند روانکاری مناسبی در دماهای بسیار بالا هستند.
از سوی دیگر، روغن های هیدرولیک باید ویسکوزیته‌ای مناسب داشته باشند تا بتوانند به راحتی در سیستم های هیدرولیک جریان پیدا و قدرت را منتقل کنند. استفاده از روغن موتور با ویسکوزیته نامناسب در یک سیستم هیدرولیک می تواند باعث کاهش کارایی و ایجاد مشکلات در عملکرد آن شود.
دما و فشار عملکرد
یکی از تفاوت های مهم دیگر بین این دو روغن، دما و فشار عملکرد است. روغن موتور برای کار در دماهای بسیار بالا (حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ درجه سانتی گراد) و فشارهای بالا طراحی شده است، زیرا موتورهای احتراقی با این شرایط مواجه هستند.
اما انواع روغن هیدرولیک در دما و فشار پایین تری عمل می کنند و عمدتاً برای انتقال نیرو در دماهای متوسط و فشارهای معین طراحی شده‌اند. استفاده از روغن موتور در سیستم های هیدرولیک می تواند به دلیل عدم تطابق با شرایط دمایی و فشاری، به کاهش عمر قطعات و خرابی سیستم منجر شود.
تأثیر بر قطعات داخلی سیستم
تجهیزات استفاده شده در سیستم های هیدرولیک، مانند مهره‌ها و آب بندها، با روغن های هیدرولیک سازگار هستند. استفاده از روغن های دیگر می تواند باعث خرابی این قطعات شود، به‌ویژه اگر روغن‌ها حاوی مواد شیمیایی ناسازگار با سیستم هیدرولیک باشند.
خطرات استفاده از روغن موتور در سیستم های هیدرولیک
استفاده از روغن موتور به جای انواع روغن هیدرولیک می تواند مشکلات متعددی به همراه داشته باشد که برخی از آنها در ادامه آورده شده است:
-
کاهش کارایی سیستم هیدرولیک: روغن موتور به دلیل ویسکوزیته و ترکیب نامناسب، ممکن است نتواند به خوبی در سیستم های هیدرولیک جریان پیدا کند و انتقال قدرت را به‌درستی انجام دهد.
-
افزایش سایش قطعات: روغن های هیدرولیک دارای افزودنی های خاصی هستند که به کاهش سایش و خوردگی کمک می کنند. روغن موتور فاقد این افزودنی‌ها است و در نتیجه ممکن است باعث سایش بیشتر قطعات هیدرولیک شود.
-
تشکیل کف و حباب های هوا: روغن موتور معمولاً برای جلوگیری از تشکیل کف در سیستم های هیدرولیک طراحی نشده است. وجود حباب های هوا در روغن می تواند باعث کاهش عملکرد و ایجاد نوسانات در سیستم هیدرولیک شود.
-
افزایش دما و آسیب به تجهیزات: استفاده از روغن موتور با ویسکوزیته بالا می تواند باعث افزایش دما در سیستم های هیدرولیک شود و منجر به آسیب رساندن به پمپ‌ها، سیلندرها و سایر اجزای سیستم می شود.
آیا هرگز می توان از روغن موتور استفاده کرد؟
در شرایط اضطراری که روغن های هیدرولیک در دسترس نباشد و نیاز فوری به روان کننده داشته باشید، ممکن است بتوانید از روغن موتور به عنوان یک راه حل موقت استفاده کنید. اما باید توجه داشت که این کار تنها به عنوان یک راه حل موقت در نظر گرفته شود و پس از رفع مشکل، باید سیستم را تخلیه کرده و از روغن هیدرولیک مناسب استفاده کرد.
استفاده از روغن موتور به جای خرید روغن هیدرولیک مگر در شرایط کاملاً اضطراری و به صورت موقت به هیچ وجه توصیه نمی شود. روغن موتور و هیدرولیک هر دو دارای فرمولاسیون و خواص مخصوص به خود هستند که برای کاربردهای خاص طراحی شده‌اند.
استفاده نادرست از این روغن‌ها می تواند باعث کاهش کارایی، سایش بیشتر قطعات و در نهایت آسیب به سیستم‌ها شود. بهترین راه برای حفظ کارایی و طول عمر سیستم های هیدرولیک، خرید روغن هیدرولیک مناسب و مطابق با استانداردهای توصیه شده است.
برای خرید روغن های هیدرولیک یا سایر انواع روغن صنعتی، گیریس نسوز، ضد یخ، ضد جوش و روغن گیربکس می توانید به وب سایت فیدار اویل به نشانی fidaroil.com مراجعه نمایید. این وب سایت مرجعی مطمئن برای خرید محصولات مورد نیاز صنایع است. در صورت داشتن هرگونه سوال در مورد جایگزینی روغن های صنعتی با یکدیگر می توانید با کارشناسان فروش این شرکت تماس حاصل نمایید.
برای عضویت در کانل تلگرام ما کلیک کنید
